Leren ontspannen met je eigen adem, zo simpel is het!

Door: Manja Litjens

Adem in en adem uit….

Op het moment van je geboorte, zetten je longen zich uit. Je adem is dan ook geboren! Ademen is een autonoom proces van het lichaam. Je hoeft er niets voor te doen; het gebeurt vanzelf. Op internet en in boeken is volop informatie over ademen te vinden; waarvoor je inademing en uitademing zorgen, hoe dat proces verloopt en waarom je lichaam niet zonder de adem kan. Maar weet je ook dat de adem een rol speelt bij het tot ontspanning en rust komen? En hoe belangrijk dat is voor kinderen? In deze blog duik je daar dieper in.

Van aan naar uit

Je groeit als kind nu op in een maatschappij waarin er online en offline veel kan en op je af komt. Ook ligt de lat vaak hoog en zijn de dagen druk gevuld. Onze samenleving en digitalisering voorziet ons van veel gemakken. Zo kunnen we snel informatie opzoeken, kunnen we elke minuut van de dag in contact met elkaar staan en leren we gemakkelijk andere culturen en landen kennen. Geen zware rugzakken meer mee naar school, maar een dunne laptop en een telefoon om niets te missen. De tegenhanger is dat deze snelle (online) wereld ook veel prikkels en druk met zich meebrengen. Ook bewegen kinderen steeds minder en staan ze vaak ‘aan’. Als je wilt, krijg je 24 uur per dag informatie, sociale berichten en likes. Keuzes zijn ongelimiteerd en verslaving aan sociale media ligt op de loer. Je hoofd draait overuren om alles bij te kunnen houden. En waar je je misschien niet bewust van bent: je ademhaling past zich hieraan aan; deze versnelt en verhoogt. Kinderen staan dus de hele dag aan, staan onder spanning en druk om aan allerlei verwachtingen te voldoen. Het gevolg is dat je kind met een tollend hoofd het bed in duikt, nog hoog en snel ademt, slechter slaapt en daardoor niet genoeg herstelt. Moe en energieloos begint je kind aan de volgende drukke dag. Ontspan je voor een langere tijd te weinig dan ontstaan er eerst lichte klachten zoals buikpijn en hoofdpijn. Pak je de oorzaak niet aan, dan kunnen deze klachten op de langere termijn veranderen in ziektes, burn-out, depressie of angststoornissen. Daar is natuurlijk niemand blij mee.

De technologie gaat harder dan dat wij ons als mens hieraan aan kunnen aanpassen. We hebben rust, ontspanning en ‘niks doen’ nodig om lichamelijk en geestelijk te herstellen. Het is dus belangrijk dat kinderen al van jongs af aan leren wat spanning en ontspanning is, hoe ze zelf tot rust kunnen komen om de toenemende verwachtingen en activiteiten aan te kunnen. Zo blijven zij op de langere termijn mentaal en geestelijk gezond. Het hierbij inzetten van de eigen adem is een waardevolle tool, want die heb je altijd bij je! Wanneer je je adem vertraagt en verlaagt naar een buikademhaling geef je een seintje af aan je brein dat de kust veilig is en je meer en meer kan ontspannen.

Balans is het toverwoord

Het onder spanning staan voor een korte periode; denk aan een presentatie geven of het spelen van een sportwedstrijd kan je lichaam prima aan en hoort er bij. Langdurig onder spanning staan heeft echter een blokkerend effect op meerdere gebieden. Zoals bij deze tiener: de lat ligt hoog, ze wil het graag goed doen en ze hapt letterlijk naar adem. Ze is moe, kan zich slechter concentreren en aansluiting vinden met leeftijdsgenoten is daardoor lastiger. Er is een drukke dagbesteding, ze zit niet lekker in haar vel en weet niet hoe dit om te keren. Zij weet dus niet meer hoe van spanning naar ontspanning te komen. Het brengen van de aandacht naar het lichaam, het omlaag brengen van de ademhaling met ademoefeningen en yoga, tovert het plezier weer tevoorschijn. Door ontspanning en rust ontstaat er meer balans. Als je in balans bent, merk je eerder lichaamssignalen op en handel je ook naar waar je behoefte aan hebt om je weer lekker in je vel te voelen. Het ontstaan van rust, energie en ontspanning heeft natuurlijk ook een positieve uitwerking op schoolwerk, concentratieboog, slaappatroon en speelafspraken.

Subtiele signalen

Een muziekinstrument leren bespelen of een taal leren gaat makkelijker als je nog jong bent. Je brein is nog plastisch, maar je leert het niet van de een op de andere dag. Je zal moeten oefenen om het in je onderbewuste te krijgen en er niet meer continue hard over na te hoeven denken. Dat geldt dus ook voor een moment voor jezelf nemen, de stilte op te zoeken en te zakken in je lijf in je drukke dagschema. Om je adem de tijd te geven om te vertragen en om te voelen hoe het met je gaat. De afleidingen zijn groot en het is lastig om te signaleren wat je echt nodig hebt als je daar niet de tijd voor neemt. Het zijn namelijk subtiele signalen die verloren gaan in de hectiek en prikkels om je heen. Als je pas begint met leren luisteren naar deze lichaamssignalen als je volwassen bent, is dat veel moeilijker dan wanneer je er van jongs af aan mee opgroeit. Het wordt dan heel gewoon om even bij jezelf in te checken, te voelen hoe het met je ademhaling gaat en tijdig rust te nemen. Kinderen staan vaak nog direct in contact met hun eigen ik, zijn puur en hebben nog weinig blokkades opgebouwd. Kinderen pakken daarom yoga, ademoefeningen, mindfulness en meditatie gemakkelijk op en maken het zich snel eigen. Zij plukken er direct de vruchten van. Leren ontspannen met je eigen adem is dus niet moeilijk. Het vraagt alleen een beetje tijd en aandacht.

Vijf gouden ontspan tips

1. Neem genoeg vrije tijd om te spelen, te niksen en je creativiteit de ruimte te geven.
2. Doe elke dag een (korte) adem of yoga oefening; adem langer uit dan in.
3. Zet tv, radio en ipad eens uit en laat je zintuigen genieten van de stilte.
4. Ga elke dag naar buiten; laat je meenemen door wind, lucht en natuur.
5. Gaap en lach uitbundig om restjes spanning van je af te laten glijden.

Bestel dit boek!

Klik hier om het boek te bestellen.

© De afbeeldingen in deze blog komen uit het boek Sara en het geheim van vriendje Adem van Manja Litjens en zijn auteursrechtelijk beschermd.

Nog een boekentip over de adem. Bestellen? Klik hier!

Gun je meer kinderen ontspanning? Deel deze blog dan op je Facebook page. Of plaats een foto op Instagram met #kinderyogaclub en #ophetyogamatje of laat hieronder je reactie achter.